Artikel 6 van onze Grondwet regelt de vrijheid van godsdienst. De Assyriërs geloofden daar niet zo in, 2200 jaar geleden. Wel geloofden ze in massa’s Griekse goden. Dat had niet zo’n ramp hoeven zijn, als ze niet met een flink leger de buurt onveilig hadden gemaakt. Vervelend voor de joden, want die woonden in de buurt. En het was daar al zo onrustig geweest, de laatste tijd. Eerst waren ze door Nebukadnezar in ballingschap meegevoerd naar Babylonië (het huidige Irak). Na hun terugkeer onder leiding van Ezra was de Tempel, die Nebukadnezar verwoest had, herbouwd. Vervolgens hadden ze ongewenst bezoek gehad van de Perzen en Alexander de Grote.
Maar Antiochus en zijn Assyriërs spanden de kroon. Antiochus hield niet van monotheïsme en gebruikte agressieve bekeringsmethoden. Hij werd bijgestaan door hellenisten, joden die zich bekeerd hadden. Dat sommige joden dat deden was geen wonder. Op het praktiseren van de joodse religie, zoals sjabbes houden en je zoon besnijden, stond de doodstraf, en het volk werd gedwongen varkensvlees te eten. De Tempel werd verontreinigd en aan Zeus gewijd.
Antiochus stuitte echter op een voor die tijd ongekend zware weerstand, en veel joden stierven als martelaren. Onder leiding van Matitjahoe de Hogepriester en zijn zoon Jehoeda de Maccabeeër heroverde een leger joden met behulp van guerrillatactieken Jeruzalem. De Tempel werd gereinigd en in ere hersteld.
In de Tempel behoorde een eeuwig licht te branden, gevoed door olie, die gegarandeerd niet gebruikt was voor afgodendiensten. Uiteindelijk vonden de Maccabeeërs één oliekruikje dat nog verzegeld was. Ze staken de olielamp aan. En toen gebeurde het wonder. Want hoewel de olie in het kruikje maar voldoende was voor één dag, bleef het licht acht dagen branden – tot er nieuwe olie was geproduceerd. En dat, mijn vrienden, is het wonder dat we elk jaar vieren op de acht dagen van Chanoeka.
Eerder gepubliceerd op mijn blog bij het Volkskrantblog
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten